شهروند- «ما آمدهایم تا بگوییم پشتیبان نظام جمهوری اسلامی ایران و دولت سیزدهم هستیم، اما نقدها و انتظاراتی نیز داریم و تحقق این انتظارات گرهخورده به دستور ویژه رئیسجمهور و هیأت دولت است.»
این عبارتها را یکی از شهروندان سمنانی درحالیکه در انتظار استقبال از رئیسجمهور در سفر استانی به استانش بوده، عنوان کرده است. این هموطن سمنانی در کنار هزاران نفر دیگر از مردم این استان درحالیکه با حضورشان، اعلام کردند که حامی خدمتگزاران در دولت هستند، انتظارات خود را نیز از رئیسجمهوری عنوان کرده است. «ما در استان سمنان تشنه هستیم و با کمبود آب دست و پنجه نرم میکنیم، ما مردم استان سمنان در تمنای تامین آب پایدار برای این دیار با اجرای طرح انتقال آب بین حوزهای هستیم.»
در کشور ما مشکلات معیشتی ناشی از تغییرات اقلیمی، فشارهای سیاسی بینالمللی و تحریمها در کنار فشارهای اقتصادی و تورمی وجود دارد. این واقعیت را کسی نمیتواند انکار کند. با این همه، شاهد هستیم که عمده مردم در موقعیتهای حساس کنار مسئولان هستند و با حضور دلگرمکنندهشان بهاصطلاح پای کار نظام و کشور میمانند. درحالیکه شاید این تصور برای خیلیها پیش بیاید که با وجود همه این مشکلات، چرا عموم مردم همچنان حامی خدمتگزاران خود هستند؟
محمدرضا اخضریان کاشانی، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، در این رابطه به شهروند میگوید: «نکته اصلی که درباره وفاداری مردم به مسئولین بهنظر من میرسد، تعریف درست مواجهه مردم با دولت و مسئولان است که در واقع یعنی مواجهه صاحبخانه یا مالک با مستأجر.»
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با تأکید بر اینکه مردم مالک اصلی کشور و نظام هستند، ادامه میدهد: «مردم در مواجهه با دولتها و مسئولین که مستأجر و امانتدار این سرزمیناند، هم ناظر هستند هم منتقد.»
اخضریان کاشانی معتقد است: «مردم خودشان را صاحب نظام و مملکت میداند که در واقعیت هم جز این نیست؛ آنها همه امور را به دقت پیگیری میکنند و در مواردی که عملکرد دولت و مسئولان جای تقدیر داشته باشد، هوشمندانه با حضورشان اعلام حمایت و تأیید میکنند و بلعکس، در مواردی که نقدی به تصمیم و عملکرد دولت و مسئولان وارد باشد، باز هم هوشیارانه نقادی میکنند و حتی با تندی اظهار نارضایتی خود را به گوش مسئولان میرسانند. »
این مدرس دانشگاه با تأکید بر اینکه مردم خودشان را مالک میدانند و هیچ وقت کنار نمیکشند، توضیح میدهد: «واکنش متفاوت مردم در دورههای مختلف به عملکرد مسئولین هم دقیقا به همین برمیگردد؛ جاهایی نسبت به پدیدهها قدردان هستند و تشکر میکنند و در موقعیتهایی که این عملکرد قابلقبول نباشد، نقد میکنند.»
اخضریان کاشانی همچنین به تصاویر زیبای استقبال مردم از رئیسجمهور و هیأت همراه در استانهای مختلف اشاره میکند: «ما در ایران زندگی میکنیم. مردم ایران اصولا مهماننواز هستند و حتی اگر به مهمانی که مسئولیتی در قبال حفظ خانه به او سپرده شده، نقدی هم داشته باشند، با مسئولان قهر نمیکنند، چون ذاتا مهماننواز و مهربان هستند. دولتها مستأجر مردم هستند، وقتی مسئولی مهمان شهرها و روستاها میشود، مردم بهخوبی درک میکنند مواجهه مهماننوازانه چگونه باید باشد؛ هم میهماننوازی میکنند و هم نکتههای مهم را گوشزد میکنند که آقای مسئول دقت کن، در حفظ خانهای که به تو سپرده شده است، کوشا باش. این رفتار عمومی مردم کشور ما است.»
این مدرس دانشگاه به نکته دیگری درباره حمایتهای اجتماعی از مسئولین اجرایی اشاره میکند که رفتار توده مردم با نخبگان را متفاوت میکند: «در این میان، فاصلهای وجود دارد بین تودهها یا همان عموم جامعه و نخبگان. در میان نخبگان رفتارها نسبت به عملکرد چهرههای سیاسی اغلب رادیکالتر و در اصطلاح، صفر و صدی است، درحالیکه در توده مردم اینطور نیست. توده مردم خوبیها و بدیها را با هم میبینند و اینطور نیست که نگاهشان صفر و صدی باشد. بهنظر من، در این مقایسه، رفتار توده مردم معقولتر و منصفانهتر است.»