دهلران دومین شهر استان ایلام به لحاظ جمعیت و نخستین شهرستان استان از نظر وسعت است که بیشترین مرز مشترک با کشور عراق را در استان دارد. در این شهرستان ساکنین به زبانهای کردی، لری و عربی تکلم میکنند. شهرستان دهلران با داشتن طبیعتی بکر و زیبا، آثار تاریخی و جاذبههای طبیعی و گردشگری در تمام ماههای سال میزبان مسافران و گردشگران است.
چشمه قیر
چشمه قیر روان یکی از عجایب طبیعی و جاهای دیدنی استان ایلام است که مورد استقبال گردشگران قرار میگیرد. این چشمه قیر شامل یک چشمه اصلی و سه چشمه فرعی است که در حدود ۸۵ هکتار مساحت دارد و برای رسیدن به این چشمه سیاهرنگ که دهانه آن ۹ متر است باید از شهر دهلران به سمت بوستان جنگلی آبگرم رفت. این اثر طبیعی به عنوان یکی از آثار تفریحی - توریستی استان ایلام و با ظرفیت اقتصادی ویژه در ۷ کیلومتری شهر دهلران قرار دارد و سالیانه به ویژه در ایام نوروز افراد و گردشگران زیادی از این اثر طبیعی بازدید میکنند. چشمه قیر دهلران به عنوان اثر طبیعی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
غار خفاش
این غار در ۳ کیلومتری شمال شرقی شهر دهلران در دامنه کوه مشرف به دره و چشمههای آب گرم قرار دارد و محل زندگی میلیونها خفاش است. خفاشهایی که در این غار زندگی میکنند از نوع دمدار و بزرگ هستند. این غار دهلیزهای وسیعی دارد که عمق بعضی از قسمتهای آن به ۴۰۰ متر میرسد. غار خفاش از غارهای تاریخی عصر غارنشینی به حساب میآید اما حالا زیستگاه خفاشها شده است. موضوع مورد توجه در این غار وجود توده عظیم و ضخیم فضله خفاشها در کف غار است که طی هزاران سال جمع شده است. کشاورزان منطقه برای تقویت زمینهای کشاورزی از این محصول استفاده میکنند. این غار ثبت ملی شده و تحت حفاظت سازمان میراث فرهنگی است. غار خفاش ۲۶۵ متر طول، ۳۰ متر عرض و ۵۰ متر ارتفاع دارد و به عنوان یک موزه طبیعی شگفتانگیز مورد توجه گردشگران است. هنگام غروب گردشگران میتوانند دسته خفاشها را که برای تغذیه از غار بیرون آمده و به شهر میروند ببینند.
قلعه شیاخ
یکی از نقاط دیدنی دهلران قلعه تاریخی شیاخ است. قلعه يا شهر باستانى شياخ در دامنه کوههاى تخت پيران در شمال غربى و تخت نيله در شمال شرقى بخش زرينآباد شهرستان دهلران (در نزديکى روستاى بردى) واقع شده است. اين قلعه با توجه به مصالح آن که سنگ و ملاط ساروج است به دوره ساسانى تعلق دارد و به عنوان انبار آذوقه نيز مورد استفاه قرار مىگرفته است. مصالح ديوارهاى باقى مانده قلعه، هر يک به طول هزار متر و ارتفاعى بين ۷ تا ۱۰ متر و ضخامتى حدود ۲ متر از سنگ است. بقاياى اتاقهاى قلعه نيز که جهت اسکان فرماندهان و حکمرانان ناحيه استفاده مىشده، هنوز مشهود است.
تپه علی کش
تپه علی کش از تپههای قدیمی شهرستان دهلران است که قدمت آن به هزاره ۸ قبل از میلاد میرسد. تپه علی کش در جنوب غربی استان ایلام در 6 کیلومتری بخش موسیان شهرستان دهلران در میان اراضی کشاورزی و در نزدیکی رود میمه واقع شده است. این تپه بین سالهای ۱۹۶۱ تا ۱۹۶۳ میلادی توسط فرانک هول کاوش شد. بر اساس شواهد به دست آمده توسط باستانشناسان، انسان در فاصله میان ۵۵۰۰ تا ۷۵۰۰ قبل از میلاد در این منطقه به اهلی کردن گاو و کشت دانههای گیاهی مانند عدس و ماش و کتان پرداخته است.
سیاه کوه
این کوه با ارتفاع ۱۴۰۸ متر، در ۱۶ کیلومتری شمال شرقی دهلران قرار دارد. سیاه کوه از شمال غربی به دینار کوه و از شرق به کوه خرگهی منتهی میشود. رودخانههای آب گلگل، درهشور و ماشاب از سیاهکوه سرچشمه میگیرند. در دامنه جنوبی آن، چشمههای آب معدنی وجود دارند. اگر برای نخستین بار است که میخواهید وارد این کوه شوید بهتر است همراه با راهنمای محلی به گشت و گذار بروید.
امامزاده ابراهیم قتال
بقعه ابراهیم قتال در ۳۸ کیلو متری جاده دهلران به مهران بعد از روستای بیشه دراز قرار دارد. این بقعه در سمت چپ جاده و نزدیک مرز ایران و تا جاده اصلی ۱۰ کیلومتر فاصله دارد. امامزاده ابراهیم قتال از نوادگان محمد حنفیه از فرزندان امام علی (ع) و دارای شجرهنامهای به خط عربی است.