«کالیفرنیا» از جهاتی مرکز کشاورزی مصنوعی است. درحالیکه زمستانهای مرطوب، تابستانهای خشک و آبوهوای معتدلی را طی فصل رشد فراهم میکند اما بخش اعظم کشاورزی در این ایالت بدون آبیاری، امکانپذیر نیست. 20درصد گندمزارهای آمریکا که نیاز به آبیاری دارند، در کالیفرنیا واقع شدهاند که در سال 2012 مساحتی برابر با 9/7میلیون جریب داشتند. تقریبا 80درصد آب برداشت شده از رودخانهها یا منابع زیرزمینی در این ایالت، صرف توسعه کشاورزی میشود.
استفاده از آب کالیفرنیا
منابع طبیعی آب در دسترس در کالیفرنیا بهطور نامساوی توزیع شدهاند، 75درصد بارش باران در شمال «ساکرامنتو» اتفاق میافتد، درحالیکه قسمت اعظم جمعیت و بخش بزرگی از تولیدات کشاورزی وابسته به آبیاری در مرکز و بخشهای جنوبی کالیفرنیا متمرکز شدهاند. کالیفرنیا برای توزیع آبهای سطحی به پروژههای وسیع مهندسی خود تکیه دارد: کانالها، قناتها و مخازن آب. این موارد شامل «پروژه آب ایالتی»، «پروژه دره مرکزی» و «پروژه انحراف مسیر رودخانه کلرادو» به منظور تأمین آب سطحی در مراکز مورد نیاز است که بسیاری از این موارد در نقاط خشکتر این ایالت واقع شدهاند. افزایش جمعیت و نیازهای شهری در ترکیب با خشکسالیهای پیاپی طی 15سال گذشته به شکل قابلتاملی ذخیره طبیعی آب را تحتفشار قرار داده است.
پروژه آب ایالتی یکی از بزرگترین سازوکارهای آبیاری در کالیفرنیاست که آب مورد نیاز دوسوم این ایالت را تأمین میکند و از «ردینگ» در شمال کالیفرنیا شروع شده، در سراسر خلیج «سانفرانسیسکو» ادامه مییابد، از ساکرامنتو و درههای «سن جاکویین» و ساحل مرکزی گذشته و به کالیفرنیای جنوبی میرسد. نتایج این پروژه تقریبا 25میلیون نفر و 750 هزار جریب از زمینهای کشاورزی را منتفع و بهطور متوسط تقریبا 3میلیارد مترمکعب از آب سالانه و حدودا 7میلیارد مترمکعب از ذخیره مخازن آب را تأمین میکند. در ضمن، آب پروژه دره مرکزی، 3میلیون جریب از زمینهای کشاورزی را سیراب ساخته و هر سال بهطور متوسط آب مورد نیاز همه مصرفکنندگان به میزان 6/8 مترمکعب و 6/13میلیارد مترمکعب از ظرفیت ذخیرهسازی آب را تأمین میکند. با اینحال، این پروژه اولویت بالایی برای مقررات، ناوبری و کنترل جریان آب رودخانه قایل است.
اگر پروژه آب ایالتی درنظر گرفته نشود، مصرفکنندگان شهری، کشاورزی و صنعتی باید در جستوجوی منابع جایگزین باشند که این مسأله در برخی حوزهها دشوارتر است: تقریبا 70درصد قراردادهای پروژه آب ایالتی برای تأمین نیاز شهری و 30درصد بقیه برای بخش کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرد.
آبهای زیرزمینی کالیفرنیا
بهمنظور جبران کمبود آبهای سطحی، منابع آبهای زیرزمینی طی سالهای خشک مورد مصرف قرار گرفتهاند (در سالهای 2001 تا 2004 و 2007 تا 2009 خشکسالیهای طولانی در سراسر ایالت کالیفرنیا به وقوع پیوسته است). آبهای زیرزمینی در هر سال، 40-25درصد از ذخیره کل آب را تأمین میکنند، همین امر، نقش مهم آبهای زیرزمینی در تأمین ذخایره آبی را به نمایش میگذارد، همچنین به واسطه وجود آبهای زیرزمینی بوده که کشاورزی کالیفرنیا طی خشکسالی اخیر، همزمان با جایگزینکردن آبهای سطحی غیرقابل دسترس، همچنان انعطافپذیر مانده است. سفره آب زیرزمینی دره مرکزی، منبع بزرگ آب زیرزمینی در کالیفرنیاست که به چهار حوضه تقسیم میشود: «دره ساکرامنتو»، «جریانهای دلتا و بخش شرقی»، «حوضه سن جاکویین» و «حوضه تولیر».
تصاویر جدید ماهوارهای نشان داده است که بین سالهای 2003 تا 2009 سفرههای آب زیرزمینی در کالیفرنیا تقریبا 30میلیارد مترمکعب کاهش داشتهاند، اگرچه سایر سفرههای آب زیرزمینی در همین بازه زمانی با چنین کاهشی روبهرو نبودهاند. فشار بیشتری بر نیمهجنوبی دره مرکزی وجود دارد که خشکتر از نیمه شمالی است اما با اینحال، هنوز تمرکز بالای کشاورزی در نیمه جنوبی قرار دارد. درواقع، آب حوضه تولر که در جنوب قرار دارد، از اواسط قرن بیستم بهطور مستمر کاهش یافته است. به واسطه خشکسالیهای طولانیمدت و متناوب در کالیفرنیا فشار مداوم و روبهرشدی بر منابع آبهای زیرزمینی ایجاد شده و هرگونه نقصان در آب در دسترس رودخانه کلرادو به تسریع در این کاهش منتهی میشود. افزونبراین، فقدان قانون مشخص در مورد بهرهبرداری از آبهای زیرزمینی در طول تاریخ، استفاده مداوم از این منابع را تشدید کرده است. با اینحال، قانون اخیر که از ماه ژانویه 2015 به اجرا درآمد، دولتها را مکلف میکند برداشت آبهای زیرزمینی را محدود و با نظارت ایالت، جریمههایی را برای متخلفان، منظور کنند. اما از آنجا که قانون به انطباق فوری نیاز ندارد (تا پیش از سال 2020 طرحهای استفاده پایدار، موردنیاز نیست)، فواید این قانون جدید در خشکسالی فعلی، قابلرویت نخواهد بود. علاوهبراین، برداشت اضافه آب منجر به استمرار یافتن خشکسالی میشود، بهویژه به این دلیل که همزمان با بهرهبرداری از آب، استفاده از آبهای زیرزمینی در بخش کشاورزی به منظور جبران کمبود آبهای سطحی همچنان ادامه دارد.
اثرات کوتاهمدت خشکسالی
در کوتاهمدت، خشکسالی به شکلی قابلملاحظه کشاورزی کالیفرنیا را تحتتأثیر خود قرار میدهد که نقش بسزایی در کشاورزی کل آمریکا دارد. سهم کالیفرنیا در فروش محصولات کشاورزی در ایالاتمتحده 14درصد است. بیش از 90درصد پنبه، 21درصد برنج، 25درصد سبزیجات، 20درصد شیر گاو و 90درصد فندق آمریکا در کالیفرنیا تولید میشود. همچنین بیش از 6میلیارد دلار فندق، 955میلیون دلار تولیدات لبنی و 619میلیون دلار برنج در سال 2012 از کالیفرنیا صادر شده است. علاوه بر این، کالیفرنیا یک منطقه کشاورزی قوی برای صادرات بینالمللی بهویژه برای کالاهای باارزش است. درحالحاضر، اتحادیه اروپا، چین، هنگکنگ، ژاپن، مکزیک، کرهجنوبی، هندوستان، امارات متحده عربی، ترکیه و تایوان، مقاصد برتر صادرات کالیفرنیا یعنی ایالتی محسوب میشوند که به تنهایی 69درصد صادرات آمریکا را در سال 2012 تأمین کرد. درصد تولید کلی که صادر میشود، وابسته به محصول است اما مقادیر قابلتوجهی از محصولات زراعی خاص به بازارهای بینالمللی میروند، ازجمله 64درصد بادام، 55درصد پنبه، 24درصد لبنیات و محصولات مرتبط و 52درصد برنج. بدین ترتیب، دسترسی محدود به منابع آب، تأثیر عمیقی بر تولیدات کشاورزی گذاشته است، بهویژه از آنجایی که بسیاری از محصولات زراعی یادشده نیاز به آبیاری دارند، برای مثال تولید فندق به تغییرات میزان آب، حساس است، از سوی دیگر، باغهای فندق افزون بر آبیاری مداوم به 5سال زمان برای بلوغ نیاز دارند. پژوهشگران در دانشگاه کالیفرنیا برآورد میکنند که خشکسالی هزینهای برابر با 5/1میلیارد دلار به بخش کشاورزی تحمیل خواهد کرد و (با 800میلیون دلار خسارت در درآمد محصول در دره مرکزی به تنهایی) موجب خواهد شد نزدیک به 430هزار جریب یا 5درصد از کل سرزمینهای آبیاریشده، مورد استفاده قرار نگیرد و بیش از 17هزار شغل فصلی از دست برود.
افزونبراین، قیمت محصولات داخلی نیز ممکن است تحتتأثیر قرار گیرد. وزارت کشاورزی آمریکا در ماه ژوئن درباره پیشبینی تورم مواد غذایی، میوه و سبزیجات، تجدیدنظر کرد، گرچه خشکسالی کالیفرنیا تنها یکی ازعوامل موثر در این زمینه به شمار میآید اما هنوز تأثیر خشکسالی بر تولیدات کشاورزی و قیمتها ناشناخته است.
رقابت بلندمدت برای منابع محدود
درحالی که خشکسالی کالیفرنیا یک فشار کوتاهمدت بر منابع محدود آب محسوب میشود اما استفاده بیشازحد از آب کالیفرنیا تاثیرات بلندمدت خواهد داشت. آبیاری برای حفظ بسیاری از زمینهای کشاورزی ضروری است و تقاضا برای بخش کشاورزی را در آینده قابل پیشبینی بالا نگاه خواهد داشت. همزمان، کشاورزی باید با مصرف شهری و صنعتی بر سر منابع محدود آب رقابت کند. انتظار میرود که کالیفرنیا بین سالهای 2010 و 2060 نزدیک به 15میلیون سکنه پیدا کند که نیاز رو به رشدی برای آب خواهند داشت. ما به احتمال زیاد شاهد تلاشهای فزاینده و موثر در راستای مدیریت تقاضا خواهیم بود، بهویژه به واسطه خشکسالی اخیر. افزونبراین، نواحی ساحلی نیز به سمت استفاده از آبشیرینکن و بازیافت آب خواهند رفت تا در آینده خدمات بهتری در نواحی شهری ارایه کنند. بااینحال، باوجود پیشرفتهای اخیر، شیرینکردن آب همچنان بهعنوان یک فرآیند انرژیبر ادامه مییابد که مصرف برق را در این ایالت افزایش میدهد. رشد جمعیت کالیفرنیا و وقوع هر خشکسالی در آینده فشار اضافی بر منابع طبیعی آب کالیفرنیا خواهد گذاشت. فشار مداوم آب کالیفرنیا میتواند تبعات منطقهای داشته باشد. اگر کاهش منابع آب زیرزمینی در منطقه ادامه یابد، امکان دارد که زیستپذیری کلی تولیدات کشاورزی را مورد تهدید قرار دهد. فشار فزاینده بر منابع داخلی آب کالیفرنیا موجب میشود مذاکره مجدد در مورد سطح تخصیص آب برای سایر ایالاتها در حوضه رودخانه کلرادو دشوار شود. بنابراین، سازوکار فعلی تخصیص آب به جای خود خواهد ماند. در این سازوکار ایالات متحده در جایگاه کشور بالادست دارای مزیت است، درحالیکه مکزیک بهعنوان کشور پاییندست، انتخابهای محدودتری برای اثبات دسترسی خود به آب رودخانه کلرادو دارد.
در نهایت، بهرهبرداری بیشازحد از منابع آب کالیفرنیا پیامدهای جهانی دارد. در سالهای پیشرو، تقاضای روبهرشد جهانی برای محصولات کشاورزی آنقدر ادامه خواهد یافت تا بر کشاورزی آمریکا و بهخصوص کالیفرنیا تأثیر بگذارد. همچنان که سطح شهریشدن و طبقه متوسط در کل جهان افزایش مییابد، تقاضای محصولات با ارزش کشاورزی تولیدشده در کالیفرنیا رشد خواهد کرد، البته همزمان با این امر، الگوی تغذیهای نیز درحال دگرگونی است. افزایش تقاضا افزایش در قیمتها را در پی خواهد داشت، این مسأله بهویژه در سالهایی که فشارهای بیرونی مانند خشکسالی تأثیر منفی بر تولید دارند، برجستهتر
خواهد بود.