اسپانیا در قرون 15 و 16 توانست از دریا برای ایجاد امپراتوری و تجارت پیشگام جهانی بهره جوید. اگرچه مستعمرات اسپانیا در نهایت، استقلال خود را بازیافتند و نقش مادرید در اقتصاد جهانی کاهش یافت اما این کشور همچنان به بهره‌برداری از منابع آبی طبیعی در مرزهای خود ادامه می‌دهد. بااین‌حال، مدیریت گسسته، تغییرات اقلیمی و فقدان سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، دوام طولانی مدت منابع طبیعی مادرید را تهدید می‌کند. اما اسپانیا در این مشکل تنها نیست و همزمان با اوج گرفتن بحران آب در جهان، این کشور تلاش می‌کند تا به‌عنوان قدرت پیشروی جهان در فناوری شیرین‌کردن آب، موقعیت خود را متعادل سازد. باوجود تفاوت آب‌وهوا در داخل مرزهای اسپانیا این کشور به‌عنوان یک کلیت، یکی از خشک‌ترین کشورها در اروپاست. تا دهه 1920 مادرید از طریق تأسیس زیرساخت‌ها برای تولید برق و حمایت از کشاورزی در جست‌وجوی استفاده استراتژیکی از منابع آبی محدوده خود بود. پس از توسعه مستمر در تمام طول قرن بیستم، اسپانیا با 1300 سد - که در دنیا بیشترین تعداد مخازن به‌ازای هر یک‌میلیون سکنه را دارد- به خود می‌بالید.
برق آبی و نیز توافقنامه‌های برون‌مرزی در مورد رودهای مشترک با پرتغال، برای اسپانیا یک اولویت است. با این‌حال، آبیاری بیش از هر امر دیگر آب مصرف می‌کند. سهم کشاورزی از برداشت آب شیرین تقریبا 64درصد است. آبیاری برای مزرعه‌داری مادرید، ضروری بوده و میزان برداشت آب در سال‌های آینده افزایش خواهد یافت. برای مثال، تولید زیتون که به‌طور سنتی با استفاده از باران به عمل می‌آمد، درحال حاضر 15درصد از آب مصرف‌شده در آبیاری را به خود اختصاص می‌دهد.
تغییرات اقلیمی و افزایش فشار کم‌آبی
در سال‌های خشکسالی، استفاده از آبیاری می‌تواند مانعی برای تولیدات کشاورزی باشد. کارشناسان محیط‌زیست بیان می‌کنند که اگر پیش‌بینی‌ها در مورد پیدایش اسپانیایی داغ‌تر و خشک‌تر درست از کار در بیاید، وجود شبکه ایمنی آب، طی دهه‌های آینده ضروری خواهد بود. متوسط شاخص برداشت آب در این کشور که معیاری از مصرف منابع آب است و با منابع تجدیدپذیر بلندمدت مقایسه می‌شود، نشان‌دهنده سطوح متوسط کم‌آبی است. (شاخص20درصد نشان‌دهنده کم‌آبی است، شاخص 40درصد مبین کم‌آبی شدید و به وضوح غیرقابل تحمل است و در این اوضاع، شاخص اسپانیا 34درصد است.) بااین‌وجود، شاخص برداشت آب در مناطق «اندولس» و «سگورا» به ترتیب 164 و 127درصد است، بدین معنی که هر‌سال آب این مناطق نه‌تنها جایگزین نمی‌شود، بلکه کم و کمتر می‌شود. کاهش آب زیرزمینی در جنوب اسپانیا باعث خشک‌شدن حوضه رود «گوادیانا» شده و تحلیل رفتن برخی سفره‌های زیرزمینی ساحلی، منجر به نفوذ آب شور و کاهش کیفیت آب شده است. تحت این شرایط، اتکای مستمر و زیاد به آبیاری به‌علاوه نیازهای صنعتی و شهری، فشار بر سفره‌های آب زیرزمینی را افزایش خواهد داد، به‌ویژه در مناطقی که از مدتی پیش، به واسطه تبعات کم‌آبی و استفاده بیش از اندازه از این مایه حیات در رنج بوده‌اند.
تشویق بهره‌وری‌های آینده
برای ابقای زیرساخت‌های موجود و ممانعت از کمبود آب، سرمایه‌گذاری مستمر در زیرساخت‌های آب، ضروری است. اسپانیا پیش از بحران، رونقی در زیرساخت‌های خود را تجربه کرد اما پس از بحران، هزینه‌کرد برای زیرساخت‌ها به نحو چشمگیری کاهش یافت. اسپانیا نرخ متوسطی (تقریبا 16درصد) از هدررفت آب به واسطه نشت دارد و بهبود زیرساخت‌های آب هنوز در بسیاری از مناطق کشور ضروری است. در برخی مناطق، ازجمله «کانتابریا»، «اکسترمادورا» و «کاستیلا لا مانچا» 25-20درصد از آب به واسطه نشت از دست می‌رود.
بعید به‌نظر می‌رسد که ظرف چند‌سال آینده سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها بهبود یابد، استراتژی‌هایی برای تشویق حفاظت از آب در راستای اطمینان یافتن از استفاده پایدار منابع آب ضروری خواهد بود، به‌ویژه در مناطقی از کشور که از پیش با کمبود آب دست به گریبان بوده‌اند. درنظر گرفتن قیمت‌های بالاتر برای آب باعث کم‌شدن مصرف آب می‌شود. اما از آن‌جایی که درحال حاضر، قیمت‌های تعیین شده توسط کسانی که از آب شیرین برای آبیاری مزارع خود استفاده می‌کنند، قابل‌پرداخت است، افزایش قابل‌توجهی در قیمت به‌ویژه در بخش کشاورزی می‌تواند باعث تشویق حفاظت از آب شود.
افزون‌براین، چارچوب اتحادیه اروپا تعریف ویژه‌ای از آب دارد: «یک کالای غیرتجاری، میراثی که باید مورد حفاظت و دفاع قرار گیرد.» اگرچه قیمت‌های افزایش‌یافته موجب حفاظت از منابع می‌شود اما تجاری‌سازی آب واکنش‌های قابل‌توجهی را برمی‌انگیزد، به‌خصوص با درنظر گرفتن احساسات عمومی درباره خصوصی‌سازی مدیریت و توزیع آب.
پس از بحران اقتصادی، کمیسیون اروپا به‌عنوان راهی برای کاهش بدهی خود، شروع به ترویج خصوصی‌سازی شرکت‌های تولید‌کننده آب کرد. بااین‌حال، مخالفت قابل تامل عموم مردم نسبت به مالکیت خصوصی زیرساخت‌های آب، اجرای چنین اقداماتی را محدود کرده است. اگرچه برخی از موارد مدیریت آب در اسپانیا در اختیار شرکت‌های خصوصی قرار می‌گیرد اما تدارکات شهرداری احتمالا زیر نظر مالکیت عمومی باقی می‌ماند. این سخن بدین معنا نیست که شرکت‌های خصوصی در مقایسه با شرکت‌هایی که تحت نظارت دولت هستند، لزوما اطمینان بیشتری از مصرف بهینه منابع فراهم می‌کنند، بلکه به این مفهوم است که آب به‌عنوان یک حق و نه کالایی برای فروش و کسب سود به نفع بخش خصوصی درنظر گرفته می‌شود. بنابراین بالابردن قیمت‌ها که به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای حفاظت از آب را ترویج می‌کند، برنامه‌های کاربردی آینده را محدود خواهد کرد.
مزیت شیرین‌کردن آب
اگرچه تغییرات اقلیمی و محدودیت‌های مالی و اجتماعی با سازوکارهای ساده مقابله این احتمال را قوی می‌کند که رنج اسپانیا از کم‌آبی ادامه خواهد یافت اما نیمه روشنی نیز وجود دارد. اسپانیا تنها کشوری نیست که تمایل دارد با میزان اندک آب، کار بیشتری انجام دهد. تقریبا هر کشوری به نوعی کمبود آب را در دهه‌های پیش‌رو تجربه خواهد کرد. محافظت و بهبود زیرساخت‌ها یک استراتژی حیاتی است اما اندیشیدن راجع به منابع جایگزین آب، به‌ویژه برای مصرف شهری، به شکل فزاینده‌ای ضروری خواهند بود. شیرین‌کننده‌های آب آماده‌اند تا نقش مهمی در تأمین ذخیره آب شیرین جهان ایفا کنند و اسپانیا خاستگاه بسیاری از پیشگامان این فناوری است.
اسپانیا بزرگترین استفاده‌کننده از شیرین‌کننده‌های آب در جهان است، تقریبا 700 کارخانه دراختیار دارد که هر روز آب مورد نیاز 8میلیون نفر را تولید می‌کنند. مهم‌تر این‌که شرکت‌های اسپانیایی بزرگترین درصد رقبای بازار جهانی هستند که چرخه این فناوری از تحقیق، طراحی و مهندسی تا ساخت و اجرا را خود به انجام می‌رسانند. بیش از 50درصد شرکت‌ها عضو انجمن اسپانیایی شیرین‌کردن و استفاده مجدد از آب هستند. همگام با افزایش تقاضای جهانی برای آب از خاورمیانه تا کالیفرنیا، شرکت‌های آب‌شیرین‌کن اسپانیا آماده سودرسانی هستند، هم در اسپانیا و هم در خارج از این کشور.