علیرضا کیانپور| ۱۹۴ روز بعد از آغاز به کار مجلس دهم و در شرایطی که فراکسیون امید چند روز پیش از شروع این دوره فعالیت خود را آغازکرد، بالاخره فراکسیون ولایت با شرایطی متفاوت از آنچه در تمام این مدت از سوی برخی از مدعیان راهاندازی آن بیان میشد، رسماً صاحب اساسنامه و شورای مرکزی شد و این در حالی بود که به گفته احمد امیرآبادی فراهانی باتوجه به انتقادات برخی از اعضا نسبت به اساسنامه قرار است، پس از اعمال تغییرات نهایی، اساسنامه منتشر شود. بماند که خبرگزاری فارس اقدام به انتشار متنی بهعنوان اساسنامه فراکسیون «نمایندگان ولایی» کرد که البته بیشتر شبیه به مقدمه یک اساسنامه بود تا متن کامل آن. از طرفی راهاندازی این فراکسیون در شرایطی انجام شد که یک روز پیش از این اتفاق، خبرگزاری اصولگرای تسنیم در نشست خبری روز ۱۶آذر رئیس مجلس، سوال خود را به موضوع بلاتکلیفی فراکسیون اصولگرایان اختصاص داد و تلویحاً از دستهای پشت پرده که مانع از ایجاد این فراکسیون میشود، گلایه کرد و این در حالی بود که باتوجه به تشکیل فراکسیون «مستقلین ولایی» که عموماً از نزدیکان لاریجانی بودند، اتفاقاً صاحب این داستان بیش از هر کسی همان آقای رئیس مجلس بود، نه اصلاحطلبان تازهوارد، و شاهد این گمانهزنی نیز گلایههای حدود ۲ماه پیش سیدحسین نقویحسینی، نماینده اصولگرای ورامین بود که با اشاره به بیتوجهی لاریجانی نسبت به تشکیل فراکسیون ولایت و اولویت مسائل دیگر برای رئیس مجلس به ایلنا گفت: از آنجا که تشکیل فراکسیون و انتخاب هیأترئیسه مجلس با یکدیگر درگیری و تداخل داشتند، کمیته هفتنفره اصولگرایان در فعالیت برای انتخاب رئیس مجلس هضم شد و درنهایت انتخاب رئیس، محور تشکیل فراکسیون قرار گرفت. با این همه نکته حائز اهمیت دیگر در خصوص تشکیلات سیاسی اصولگرایان مجلس دهم، عنوان این فراکسیون بود. این فراکسیون در حالیکه همچنان ادعای در اختیار داشتن اکثریت کرسیهای پارلمان را تکرار میکند، خود را بهعنوان سابفراکسیونِ فراکسیون فراگیر«ولایت» معرفی کرده و قرار است اعضای شورای مرکزی آن، بههمراه شورای مرکزی فراکسیون«مستقلین ولایی» به ریاست کاظم جلالی و حضور لاریجانیچیهایی همچون غلامعلی جعفرزادهایمنآبادی و بهروز نعمتی، شورای مرکزی فراکسیون«ولایت» به ریاست علی لاریجانی را تشکیل دهند و جالب اینکه در حاشیه این خبر ادعا شد كه رأیگیری برای انتخاب ۳۵ عضو شورای مرکزی فراکسیون «نمایندگان ولایی» در جلسهای با حضور۱۳۰ نفر از نمایندگان و در شرایطی که ۶۸ نفر از آنها اعلام نامزدی کرده بودند، انجام شده است!
این تأکید ویژه هر سه فراکسیون بر استفاده از عناوینی مشتق از «ولایت» در شرایطی قابل تفسیر است که به نظر میرسد ریشه استفاده از این واژه، به نام فراکسیون اکثریت «رهروان ولایت» در مجلس نهم بازمیگردد؛ فراکسیونی که به ریاست کاظم جلالی و با زعامت معنوی لاریجانی، باهنر و ابوترابیفرد رئیس و نوابرئیس مجلس نهم و البته با حضور نمایندگانی از طیفهای مختلف، در مقابل فراکسیون اصولگرایان به ریاست غلامعلی حدادعادل و باحضور اصولگرایان عموماً افراطی همچون علیرضازاکانی، حمیدرسایی و مهدی کوچکزاده تشکیل شده بود و جالب آنکه دامنه حضور نمایندگان با سلایق گوناگون سیاسی در «رهروان ولایت» حتی به اصلاحطلبانی همچون غلامرضا تاجگردون نیز میرسید. از دیگر سو پس از آنکه اصلاحطلبان با تاکتیک ائتلافی سال ۹۲، قدم به انتخابات سال ۹۴ مجلس گذاشتند و با «لیست امید» نتیجه انتخابات را به نفع خود رقم زدند، بسیاری از نمایندگان فراکسیون فراگیر «ولایت» بهویژه آندسته که تحتعنوان «مستقلین ولایی» فعالیت میکنند را با خود به مجلس آوردند و با وجود اینکه بر رویکرد ائتلافی خود ثابتقدم مانده و با خودداری از استفاده عنوان اصلاحطلبی در نام فراکسیونشان، بر تشکیلات سیاسیشان نام «امید» گذاشتند، اصولگرایان نیز ناچار از استفاده این عنوان در نام فراکسیونشان خودداری کرده و سعی کردند با استفاده از عنوان «ولایت»، جامعیت فراکسیونیشان را افزایش دهند. با این همه، آنچنان که پیداست اصولگرایان همچنان موفق نشدند به خروجی ملموس از این تشکیلات سیاسی دست یابند و با وجود اینکه بالاخره با استفاده از تمهید فعالیت در لوای اسامی متفاوت، صاحب فراکسیون شدند، هنوز اقدام عملی و مشخصی در راستای حلکردن مشکل اصلیشان که همانا عدم تمایل اعضای «مستقلین ولایی» و «نمایندگان ولایی» به نشستن در کنار یکدیگر باشد، نرسیدهاند و این در حالی است که به نظر میرسد همه این مشکلات ناشی از همان جدال سیاسی روزهای نخست مجلس دهم میان لاریجانی و عارف، در راستای نشستن بر کرسی ریاست قوه مقننه باشد. از آنجا که دو پادشاه در یک اقلیم نگنجند و همچنین باتوجه به نفوذ سیاسی بیشتر لاریجانی نسبت به عارف که درنهایت منجر به توفیق نفر دوم انتخابات قم بر نفر نخست انتخابات تهران شد، به نظر میرسد بلاتکلیفی امروز اصولگرایان و مستقلانی که لاریجانی را بر عارف ترجیح دادند، بهنوعی از عواقب پیروزی آنها در جریان انتخاب رئیس مجلس باشد. به عبارت دیگر به نظر میرسد عارف با از دست دادن کرسی ریاست موفق به دستیابی به فراکسیون منسجم امید شد و لاریجانی با تصاحب این کرسی، بلاتکلیفی امروز را به اصولگرایان تحمیل کرد و این در حالی است که عدم تمایل لاریجانی به فعالیت انتخاباتی در کنار اصولگرایان نیز میتواند انگیزه دیگر رئیس مجالس هشتم، نهم و دهم به تشکیل فراکسیونی فاقد عنوان اصولگرایی باشد.