شهروند| هنوز هم یکی از تصاویر به‌یادماندنی از مجلس نهم مربوط به ماسک زدن دسته‌جمعی نمایندگان استان خوزستان در واکنش به هوای آلوده و ریزگردها در این استان است. هر چند که بعدها این حرکت از سوی عده دیگری از نمایندگان که دیگر در مجلس دهم حضور ندارند، مصادره و تبدیل به روشی سیاسی برای اعتراض به عملکرد معصومه ابتکار، رئیس سازمان حفاظت  محیط ‌زیست شد، اما روز گذشته در مجلس دهم و در حضور ابتکار کلیات لایحه هوای پاک که از مجلس قبل به‌جا مانده بود، به تصویب رسید. نمایندگان مجلس با کلیات این لایحه که با عنوان «اصلاح قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا» به بهارستان آمده بود، با 128 رأی موافق، 24 رأی مخالف و 4 رأی ممتنع از مجموع 200 نماینده حاضر موافقت کردند. علی‌محمد شاعری، رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در جریان بررسی تصویب کلیات این لایحه و قرائت  گزارش این کمیسیون گفت: لایحه «اصلاح قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا» و طرح «کاهش آلودگی هوای کشور» که به این کمیسیون ارجاع شده بود در جلسات متعدد و با حضور نمایندگان دولت و کارشناسان مرکز پژوهش‌ها مورد بحث، بررسی و تبادل‌نظر قرار گرفت و با توجه به تشابه مفاد این لایحه با طرح فوق و به دلیل سنخیت موضوع، این دو در یکدیگر ادغام شد و درنهایت در کمیسیون به تصویب رسید.   در ادامه این جلسه معصومه ابتکار، معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان حفاظت محیط‌ زیست با اشاره به این‌که مردم به‌خاطر مسائل زیست‌محیطی خسارت دیدند، میزان آن را حدود ۳۰‌میلیارد دلار اعلام کرد. وی خاطرنشان کرد: ما در کشوری زندگی می‌کنیم که به دلایل طبیعی و فعالیت‌های صنعتی بخش عمده‌ای از مردم آن مگر در روستاها که گرد و غبار به آن نمی‌رسد، با آلودگی هوا مواجه هستند. رئیس سازمان حفاظت محیط‌ زیست با بیان این‌که لایحه اصلاح قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا با همکاری تمامی دستگاه‌های اجرایی تنظیم شده است، افزود: برخی پدیده‌ها همچون گرد و غبار که مسأله مهمی برای کشور است نیاز به قوانین جدید دارد که در این لایحه دیده شده است. وی با بیان این‌که با توجه به مطالعه صورت گرفته در ‌سال 89 مردم حدود 9‌میلیارد دلار سالانه به‌خاطر مسائل زیست‌محیطی خسارت دیده‌اند، افزود: میزان این خسارت امروز به حدود 30‌میلیارد دلار رسیده است که براساس این قانون اگر مصرف سوخت اصلاح شود حجم بسیار زیادی در مصرف سوخت صرفه‌جویی می‌شود. وی ادامه داد: ایران در بخش انرژی 9 برابر دنیا مصرف دارد. این میزان مصرف، منابع ملی را هدر داده و آلودگی ایجاد می‌کند.  در ادامه موافقان و مخالفان این لایحه نظرات خود را بیان کردند.  علی نوبخت، نماینده تهران نیز به‌عنوان موافق این لایحه گفت: از تصویب این لایحه میلیون‌ها نفر در کشور نفع می‌برند. وی افزود: 23 استان کشور از جهاتی مبتلا به آلودگی هوا هستند و از 10 استان کشور 4 استان در رده آلوده‌ترین شهرها قرار گرفته‌اند. وی با اشاره به این‌که هرساله 3‌میلیون نفر جان خود را به‌دلیل آلودگی هوا از دست می‌دهند، تصریح کرد: صدمات ریوی ناشی از آلودگی هوا از هر 5 نفر، 3 نفر را درگیر خود کرده است.  همچنین فاطمه ذوالقدر، نماینده تهران در مخالفت با این لایحه با انتقاد از این‌که ضمانت‌های اجرایی در این لایحه ضعیف است، تصریح کرد: در ماده 8 این لایحه مبنی بر خروج خودروهای فرسوده از سیستم تردد در سطح شهر باید گفت که این موضوع جز بار مالی برای دولت سودی ندارد. همچنین در این لایحه برای محکوم کردن واحدهای آلاینده دولتی نمی‌توان اقدام خاصی انجام داد.  گفتنی است؛ در این لایحه به افزایش جرایم و مجازات‌ها برای بازدارندگی فعالیت‌هایی که باعث تخریب محیط ‌زیست و انتشار آلاینده‌ها می‌شود نیز توجه ویژه‌ای شده به‌گونه‌ای که در بخشی از موارد جرایم واحد‌های آلاینده تا سه برابر قوانین قبلی افزایش یافته است. علاوه بر این سازمان حفاظت محیط‌ زیست پس از تصویب لایحه هوای پاک ضابط قضائی تعریف می‌شود و می‌تواند به تعطیلی کارخانه‌ها یا موسساتی که باعث آلودگی هوا می‌شوند، حکم دهد. در این لایحه به استانداردهای جدید در خودروها و سوخت نیز توجه شده است. در این قانون اشاره شده تا پایان‌ سال 97 خودروهای سبک و بنزینی نیز تولیدات خود را از استاندارد یورو 4 به استاندارد یورو 5 ارتقا دهند. علاوه ‌بر این در لایحه پیشنهادی به مجلس در قالب قانون هوای پاک، آلودگی صوتی، معاینه فنی، ریزگردها و مهار و احیای تالاب‌ها دیده شده و وزارت نیرو موظف است حق‌آبه تالاب‌ها را پرداخت کند. یکی از موضوعات مهمی که در این لایحه به آن پرداخته شده، مشخص‌شدن وظایف هر یک از نهادهای دولتی است. در این لایحه به‌طور مشخص وظایف وزارتخانه‌هایی مانند نفت، صنعت و کشور در مقابله با آلودگی هوا مشخص شده است. با تصویب قانون هوای پاک، تکلیف همه نهادها و دستگاه‌ها در کاهش آلودگی هوا مشخص و شاخصی تعیین شده که دستگاه‌های مرتبط در ‌این ‌زمینه باید در برنامه سالانه خود به آن توجه کنند.