قربانعلی تنگشیر استاد دانشگاه
در حال حاضر رشد شرکتهای قدرتمندی همچون گوگل، آمازون، مایکروسافت، اپل و فیسبوک چنان بالاست که مهار و کنترل آنها غیرممکن به نظر میرسد. برخی از کارشناسان از این پنج شرکت به عنوان (پنج خواهر اطلاعاتی) نام میبرند که ما را یاد (هفت شرکت بزرگ نفتی) میاندازد که درآمدهای آنها خود رقم بینظیری خواهد بود و اکنون نیز بیش از ۵۰درصد تمام دلارهایی که در آمریکا به صورت آنلاین خرج میشود، به جیب آمازون سرازیر میشود.
گوگل و فیسبوک هم توانستهاند تقریبا تمام رشد درآمد تبلیغات دیجیتال در آمریکا را از آن خود کنند، همین یکهتازی و قدرتنمایی خیرهکننده غولهای اینترنتی باعث شده که خیلیها به فکر تدوین و اجرای قوانین ضد تراست در مورد این شرکتها بیفتند تا اعضای آنها نیز بتوانند بر بازارهای اینترنتی تسلط یابند و به عبارت بهتر، بازار اطلاعات را بشکنند.
مجله اکونومیست در همان سالها که تدوین و اجرای قوانین ضد تراست جریان داشت، با آ ن مخالفت کرد و معتقد بود که بزرگبودن و قدرت بلامانع بودن در یک صنعت را نمیتوان لزوما یک فاکتور منفی تلقی کرد، زیرا پیشرفت و موفقیتهای بیشتر به نفع مصرفکنندگان و کاربران خدمات آنهاست و نمیشود در حال حاضر، دنیا را بدون موتور جستوجوی گوگل یا اخبار فیسبوک یا فعالیت آمازون تصور کرد و نباید از یاد ببریم که بخش عمدهای از خدماتی که به کاربران ارائه میدهند، کاملا رایگان است و هیچ هزینهای برای مصرفکنندگان ندارد. با این همه، کمی هم باید محتاط بود و نگرانیها در مورد قدرت روزافزون غولهای اینترنتی را جدی گرفت، چراکه تسلط به سیطره بیچونوچرای غولهای اینترنتی بر ارزشمندترین کالای امروز یعنی اطلاعات به آنها قدرت نامحدودی را ارزانی میکند که در اقتصاد اطلاعات کمی نگرانکننده و هشداردهنده است و برای جلوگیری از آن باید چارهای اندیشید.
گوشیهای هوشمند و اینترنت باعث شد تا اطلاعات در همه جا به وفور در اختیار همه قرار گیرد و در نتیجه نوعی اعتیاد به اطلاعات بین همگان شیوع پیدا کرده است.
امروز اطلاعات به ارزشمندترین و ضروریترین امر زندگیمان تبدیل شده و این فراوانی و انبوه اطلاعات باعث دگرگونشدن ماهیت رقابت در سطح جهان نیز شده است.
غولهای اینترنتی باید به طور سریع به کاربران و مشتریان خود بگویند که چه اطلاعاتی را در اختیار دارند و با استفاده از این اطلاعات چه مقدار پول میتوانند به دست آورند، البته با در نظر گرفتن قوانین ضد تراست و با توجه به، به خطر افتادن حریم خصوصی افراد و حفظ اطلاعات شخصی کاربران، چون شرکتهای اینترنتی ارزشمند و تاثیرگذار شدهاند و میتوانند در زندگی روزانه مردم جهان تاثیرات شگرفی داشته باشند.