مریم شکرانی روزنامه‌نگار

تشت های کهنه و کثیف پلاستیکی که مگس ها محاصره شان کرده اند... کارگرانی که چکمه های سیاه و جرم گرفته به پا دارند... شلنگ های آب و شیرابه های آلوده ...
بسته های فاسد گوشت، پنیر و یا هر آنچه که مواد اولیه اش می دانند و ... اینها تصاویری است که از برخی کارخانه های مواد غذایی منتشر
می شود. تصاویری تهوع آور که حال هر
بیننده ای را دگرگون می کند اما چه فایده؟ سالیان سال است که ایرانی ها به دیدن این عکس ها عادت کرده اند و ماجرا ریشه ای حل نمی شود. ریشه ماجرا چیست؟
 ریشه ماجرا آنجاست که ناظران فنی و بهداشتی کارخانه های مواد غذایی از کارفرما حقوق می گیرند. این اتفاق درست مانند این است که شما فردی از اعضای خانواده تان را مسئول نظارت بر خود کنید! چقدر احتمال
می دهید که اعضای خانواده تان مو به مو تخلفات شما را گزارش کنند که نه تنها کالایتان نفروشد که نهادهای بالادستی هم یقه تان را بگیرند و برایتان جریمه بتراشند؟! جایی نیره پیروزبخت، رئیس سازمان ملی استاندارد را دیدم و از او پرسیدم که خانم پیروزبخت، کیفیت کالا یکی از مولفه های اصلی استاندارد است، چرا قانون استقلال مالی ناظران فنی از کارفرما رعایت نمی شود و رئیس سازمان استاندارد جواب داد که چیزی حدود 30 هزار کارخانه تحت پوشش سازمان استاندارد فعالیت می کنند و اگر هر کارخانه یک ناظر فنی و کنترل کیفی داشته باشد، حداقل چیزی حدود 30 هزار ناظر فنی این وسط وجود دارد. ما اگر بخواهیم این 30 هزار ناظر را به استخدام خودمان دربیاوریم، دولت بزرگ و بزرگتر
می شود و طبیعی است که دولت نمی خواهد این اتفاق بیفتد. گرچه پیروزبخت تاکید کرد که حواس شان به تمام این ناظران فنی هست و با سختگیری آنها را رصد می کنند اما پاسخ او برایم چندان قانع کننده نبود.
 از آن سمت نگرانی دولت برای بزرگتر نشدن هم منطقی است اما راهکار کشورهای پیشرفته برای این ماجرا چیست؟ کشورهای پیشرفته نظارت بر کیفیت کالا را خصوصی کرده اند. آنها چندین و چند سازمان و موسسه دارند که کیفیت کالاهای مختلف را ارزیابی می کند و به آنها رتبه اعتباری می دهد.
طبیعی است که هرچه کیفیت کالایی رتبه اعتباری بالاتری بگیرد، مشتریان بیشتری دارد و از آنجا که ارزیابی کیفیت کالا زیر نظر یک موسسه واحد نیست، احتمال فساد و زد و بند کم و کمتر می شود زیرا یک کارخانه نمی‌تواند صدها موسسه اعتبارسنجی کالا را بخرد و منطقی تر است که به جای هزینه گزاف روی این موضوع، کیفیت کالای خودش را
بالاتر ببرد.