شهروند| «تعداد سفرهای خارجی ایرانیان در مقایسه با مدت مشابه در ‌سال گذشته 11‌درصد کاهش داشته است.» این خبری بود که حدود دو ماه پیش منتشر شد. در حالی که هر ساله همزمان با پایان تعطیلات تابستانی، حجم سفرهای خارجی ایرانی‌ها به اوج می‌رسید، امسال شرایط فرق داشت. افزایش نجومی قیمت ارز و جنجال‌هایی که بر سر پرداخت ارز مسافرتی و در ادامه افزایش قیمت بلیت هواپیما به‌پا شد، همراه با نوسانات شدید ارز هجمه زیادی را نسبت به سفرهای خارجی ایرانی‌ها و خروج ارز در پی داشت. در نهایت هم شرایط به‌گونه‌ای پیش رفت که نه‌تنها تعداد سفرهای خارجی بلکه تعداد سفرهای داخلی هم کاهش یافت.
کاهش سفر ایرانی‌ها به خارج از کشور
اگرچه سفرهای ایرانی‌ها در مقایسه با ‌سال گذشته کاهش چشمگیری داشته، اما مقصدها تغییر زیادی نداشته است. از ابتدای ‌سال تاکنون بیشترین سفرهای ایرانی‌ها به کشورهای ترکیه، عراق، امارات و گرجستان انجام شده که نشان می‌دهد مقصد ایرانی‌ها در سفر به خارج از کشور تغییر چندانی نداشته، چون‌ سال گذشته هم همین رده‌بندی وجود داشته با این تفاوت که امسال گرجستان جایگزین جمهوری آذربایجان شده است. طبق آمارهای منتشر شده در هفت ماه نخست امسال 4میلیون و 704‌هزار و 509 ایرانی به خارج از کشور سفر کردند که مقصد سفر بیشتر ایرانی‌ها کشورهای زیارتی، ترانزیتی و ارزان بوده است. این درحالی است که‌ سال گذشته ۱۰‌میلیون و ۵۲۴‌هزار و ۹۵۲ نفر به خارج از کشور سفر کردند و این آمار نشان می‌دهد سفرهای خارجی ایرانی‌ها امسال در قیاس با ‌سال گذشته بسیار کمتر بوده است. طبق آماری که از آژانس‌های هواپیمایی گرفته شده تا پاییز امسال سفرهای خارجی ایرانی‌ها نیز تحت ‌تأثیر افزایش نرخ عوارض خروج از کشور، ارز و بلیت هواپیما، نصف شده است. دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی هم چندی پیش از کاهش تعداد مسافران در مسیرهای هوایی خارجی تا ۳۳درصد تنها در مهرماه خبر داده و گفته بود: «امسال به دلیل بدتر شدن شرایط اقتصادی مردم و افزایش قیمت بلیت، تعداد سفر با هواپیما در مهر امسال در مقایسه با مهر پارسال ٣٣‌درصد کاهش پیدا کرده است. بیشترین سفر ایرانی‌ها از ابتدای امسال تا پایان مهرماه به ترتیب به کشورهای عراق، ترکیه، امارات، گرجستان، آلمان، قطر و عربستان انجام شده است. البته این درحالی است که برخی از این کشورها را نمی‌توان مقصد نهایی ایرانی‌ها دانست؛ چرا که کشورهایی مثل ترکیه، امارات یا قطر نقطه اتصال با کشوری دیگر و مسیر ترانزیت ایرانی‌هاست. بنابراین نمی‌توان این تفکیک مقاصد را دقیق دانست. خیلی‌ها هنگام سفر، مقصد اول خود را مثلا استانبول یا دوبی ذکر می‌کنند، اما دست‌کم ۷۰‌درصد آنها از این شهر به کشور دیگری می‌روند.
سفرهای زیارتی در صدر
مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی با اشاره به کاهش 33‌درصدی سفرهای خارجی ایرانی‌ها به «شهروند» می‌گوید: «تعداد پروازهای خارجی ما نسبت به ‌سال گذشته کاهش چشمگیری داشته است. البته تلاش می‌کنیم با ادغام سفرها، همچنان تمام مسیرها را داشته باشیم، اما تقاضا به‌قدری کم شده ‌است که دیگر کار چندانی از دست ما برنمی‌آید. در واقع این روزها فقط کسانی که مجبورند به خارج از کشور می‌روند و این درحالی است که ما هر ساله در پایان فصل تابستان سفرهای تفریحی زیادی داشتیم. در حال حاضر بیشتر سفرهای خارجی، سفرهای زیارتی و عتبات عالیات است که همچنان علاقه‌مندان زیادی دارد و مخاطبان خود را حفظ کرده است. سفرهای کاری، تحصیلی و درمانی هم در رده‌های بعدی قرار دارد که این آمار نشان می‌دهد سفرهای تفریحی مردم بشدت کاهش پیدا کرده است.» اسعدی سامانی درباره این‌که آیا با نزدیک شدن به پایان‌ سال و تعطیلات نوروز این احتمال می‌رود که تعداد سفرهای تفریحی به خارج از کشور افزایش پیدا کند یا نه، ادامه می‌دهد: «همه چیز بستگی به شرایط اقتصادی و ثبات نرخ ارز دارد. با همین نرخ فعلی بعید است که تغییری در تعداد سفرها رخ دهد. با این‌حال، امیدواریم شرایط به‌گونه‌ای پیش برود که وضع ایرلاین‌ها و آژانس‌های مسافرتی از این بدتر نشود.»