شهروند| دلار گران، چکهای برگشتی را کاهش داد. آمارهای بانک مرکزی نشان میدهد بیشتر از 1.2میلیون فقره چک به ارزش 13هزارمیلیارد تومان در ماه مرداد برگشت خورده است. براساس این گزارش، چکهای برگشتی از نظر تعداد و مبلغ به ترتیب ۹.۶درصد و ۸.۵درصد کاهش داشتهاند. کاهش چکهای برگشتی در این اوضاع اقتصادی کمی عجیب به نظر میرسد. بهاءالدین هاشمیحسینی، اقتصاددان در تحلیل این ماجرا به «شهروند» میگوید: افزایش مکرر قیمت دلار حجم معاملات نسیه را بشدت کاهش داده است و بسیاری از صاحبان کالا و خدمات، دور چکهای مدتدار را خط کشیدهاند و بیشتر به صورت نقدی معامله کردهاند. بنابراین این موضوع میتواند مهمترین عامل کاهش چکهای برگشتی باشد.
او درباره نقش چکهای متحدالشکل صیادی در کاهش چکهای برگشتی هم توضیح میدهد: اقدام بانک مرکزی برای همسانسازی چکها میتواند در کاهش چکهای برگشتی موثر باشد؛ زیرا از این به بعد بانک مرکزی در یک سامانه منسجم اطلاعات صاحبان چک را گردآوری کرده است و درصورتی که فردی صاحب چک برگشتی باشد، نمیتواند دوباره چک بکشد. این درحالی است که در گذشته بانکها با گرفتن تعهد از صاحبان چکهای برگشتی، به آنها اجازه صدور دوباره چک را میدادند.
آمارهای بانک مرکزی نشان میدهد در مرداد سال 97 حدود ۹.۱میلیون فقره چک به ارزشی حدود 83هزار و 300میلیارد تومان در کل کشور مبادله شده و بیشترین چکهای برگشتی مربوط به هرمزگانیها، سمنانیها و گلستانیها بوده است.
براساس این گزارش، 53.1درصد از تعداد چکهای مبادلهای کل کشور در مردادماه ١٣٩٧ در سه استان تهران، اصفهان و خراسانرضوی مبادله شده که به ترتیب با ۳۵.۸درصد، ۹.۳درصد و ۸درصد بیشترین سهم را در مقایسه با سایر استانها دارا بودهاند. همچنین ۶۷.۳درصد از ارزش چکهای فوق در سه استان تهران (۵۵.۸درصد)، خراسانرضوی (۵.۸درصد) و اصفهان (۵.۷درصد) مبادله شده است که بیشترین سهم را در مقایسه با سایر استانها دارا بودهاند.
در این ماه بیشترین نسبت ارزش چکهای برگشتی بـه کل ارزش چکهای مبادلهشده در استان به ترتیب به استانهای هرمزگان (۳۹.۲درصد)، سمنان (۲۴.۴درصد) و گلستان (۲۱.۷درصد) اختصاص یافته است و استانهای کهگیلویه وبویراحمد (۱۰.۳درصد)، البرز (۱۰.۶درصد) و خوزستان (۱۱.۱درصد) کمترین نسبت ارزش چکهای برگشتی به کل ارزش چکهای مبادلهشده در استان را به خود اختصاص دادهاند.
در مردادماه ١٣٩٧، در کل کشور حدود ۱.۲میلیون فقره چک به ارزشی بالغ بر ١٢١هزارمیلیارد ریال به دلایل کسری یا فقدان موجودی برگشت داده شده است. در واقع در کل کشور از نظر تعداد ۹۶.۴درصد و از نظر ارزش ۹۳.۴درصد از کل چکهای برگشتی به دلایل کسری یا فقدان موجودی بوده است.