سعید اصغر‌زاده روزنامه‌نگار
اینکه افسانه نیست تا بگویم بحرین قسمتی از سرزمین من بوده و در دوره انحطاط قاجار دولت انگلیس کار خودش را کرده و زمینه را برای استقلال بحرین چیده و چیده. این هم که شاخ درآوردن ندارد که بگویم بعدها دولت ایران به این امر معترض بوده و حتی مسأله بحرین را به جامعه ملل ارجاع كرده و باز هم دستش خالی مانده! هر چند پس از جنگ جهانی دوم دولت ایران به حکم مجلس موظف بوده كه نسبت به احقاق حقوق ایران در بحرین اقدام كند و نکرده. حتی همان زمان بحرین استان چهاردهم ایران اعلام شده و از شیخ بحرین خواسته شده كه وفاداری خود را به دولت ایران نشان دهد و او نشان نداده!
یادش بخیر! آن زمان‌ها دولت ایران در مورد حاكمیت خود بر بحرین چنین استدلال می‌كرد: 1- بحرین هرگز كشوری كاملا مستقل نبوده و حاكمیت ایران بر این جزیره چندین قرن ادامه داشته. 2- ایران هرگز حاكمیت خود را بر بحرین به قدرت دیگری واگذاری نكرده. 3- ایران حمایت بریتانیا از بحرین را مداخله در امور داخلی خود تلقی كرده.
اما چه شد که یک دفعه سیاست شاه نسبت به بحرین تغییر كرد و ایران حاضر شد از حاكمیت خود به بحرین صرف نظر كند. شاه اعلام كرد كه «اگر مردم بحرین خواهان پیوستن به كشورم نباشند، ایران از ادعاهای سرزمینی‌اش نسبت به این جزیره خلیج‌فارس دست خواهد كشید.» وی گفت چنانچه سیاست بین‌المللی خواهان آن باشد، ایران نیز خواست مردم بحرین را می‌پذیرد. شاه تأكید كرد كه ایران مخالف استفاده از زور برای حل مسأله ارضی بحرین است. شاید این سخنان و اظهارنظرهای رسمی شاه نشان‌دهنده رسیدن به یك نقطه سازش و توافق منطقه‌ای بین شاه و قدرت‌های بزرگ بود.
از من نخواهید که بگویم در سر شاه چه می‌گذشت؟ شاید شاه فکر می‌کرد با احترام به رأی مردم بحرین (!)وجهه بین‌المللی مثبتی در جهان به دست خواهد آورد. شاید یکی از دلایل شاه برای رهاکردن بحرین بهبود روابطش با اعراب بوده. شاید دستاورد جدایی بحرین بقای جزایر سه‌گانه بوده و... اما هر چه بوده می‌توان گفت از آن روز شاهد افزایش نفوذ انگلیس در منطقه بودیم. خدشه‌ای ناباورانه بر غرور ملی ما وارد شد و دست آخر ماجرای از دست‌دادن مزایای اقتصادی، راهبردی بحرین بود و این قصه همچنان ادامه دارد.
اما حالا چه شده که در سالگرد جدایی بحرین برخی ماجرا را به سهم ایران در دریای خزر پیوند می‌زنند. شاید یکی از دلایلش این باشد که کنوانسیون دریای خزرپس از سال‌ها امضا شد شاید همین حالا مخالفان در شبکه‌های مجازی در فردای امضای کنوانسیون می‌گویند که ایران در ازای حمایت روسیه مجبور است به این کشور باج بدهد! اما آن‌چه که روحانی می‌گوید چیز دیگری است؛ ما در خصوص تقسیم دریای خزر حرفی نزده‌ایم و مذاکرات همچنان ادامه دارد.چرا که قرار است منافع ملی کشورمان در استفاده از منابع دریای خزر در اولویت باشد.