شهروند| فاصله زمانی خروج آمریکا از برجام درحال افزایش است و هرچه این فاصله زیاد میشود رویکرد و فشار مخالفان داخلی دولت هم افزایش مییابد. ماجرای نامه آیتالله احمد جنتی با این مضمون که دولت باید در قبال مواضع و عملکرد خود در بحث برجام از مردم عذرخواهی کند، بازتاب گستردهای در میان افراد و شخصیتها داشت؛ بهطوریکه محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت هم دیروز در نشست خبری خود در پاسخ به این نامه گفت که نباید ذهن دیپلماتها را مشغول کنید. اسحاق جهانگیری معاون اول رئیسجمهوری هم در آیین افتتاح خط تولید سلول انسانی شرکت سلتک فارمد با اشاره به حملاتی که این روزها علیه دولت سازماندهی میشود گفته که زمان یقهگیریهای
جناحی نیست.
دیروز هم صحن مجلس شاهد حملههایی علیه دولت بود؛ علی مطهری، نایب رئیس مجلس در واکنش به صحبتهای حسینعلی حاجیدلیگانی از نمایندگان مخالف که به رعایت نشدن تضمینهای اجرایی اعتراض داشت، گفت که با شورایعالی امنیت ملی هیأت نظارت بر اجرای برجام را تعیین کرده است. همزمان مجید انصاری، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره هجمهها به دولت و ماجرای نامه رئیس مجلس خبرگان به این مسأله اشاره کرد که صدور بیانیه نشاندهنده مقابله است. مرتضی حاجی فعال سیاسی اصلاحطلب نیز با اشاره به تحت فشار قرار دادن دولت بعد از خروج آمریکا از برجام به این رویکرد تأکید کرد که بیش از هر زمانی به اتحاد و انسجام نیاز داریم. در زیر به این واکنشها پرداختهایم.
به دوستان خود نگاه داشته باشیم که از پشت خنجر نزنند
سخنگوی دولت در واکنش به هجمههایی که به بهانه خروج آمریکا از برجام به دولت وارد میشود گفت: مشکلات زیاد است و ما باید خود را برای هر شرایطی آماده کنیم و دیگر وقت نداریم که هم با دشمنان برخورد کنیم و هم به دوستان خود نگاه داشته باشیم که از پشت خنجر نزنند. محمدباقر نوبخت در نشست خبری این هفته خود درباره حمله به دولت به بهانه برجام، اظهار کرد: اکنون وقت آن نیست که ذهن مسئولان دیپلماسی کشور که درگیر سیاستهای جهانی هستند را با بیان این مطالب مشغول کرد. ما نباید جز به منافع ملی به چیز دیگری فکر کنیم. وی با تأکید بر اینکه برجام اقدام درستی بود که از سوی دولت انجام گرفت اظهار کرد: در شرایط تحریم این ملت بود که باید هزینه سنگینی میپرداخت. دولت را وادار نکنید برخی مسائل را بیان کند، چرا ما را وادار میکنید که حرفهایی بزنیم که موجب سوءاستفاده دشمن شود. نوبخت در پاسخ به اینکه آیا این مسائل در شورایعالی امنیت ملی مطرح میشود که وی در پاسخ گفت: این مسائل در حوزه شورایعالی امنیت ملی نیست. افکار عمومی ما بهرغم تخریبهایی که انجام میشود به خوبی در انتخاباتسال گذشته خادمین خود را تشخیص داد و مردم پشت رئیسجمهوری خود هستند. آنقدر مشکلات وجود دارد و ما خود را باید برای هر شرایطی آماده کنیم.
شورایعالی امنیت ملی هیأت نظارت بر اجرای برجام را تعیین کرده است
دیروز مجلس شاهد حملاتی به دولت بود؛ حسینعلی حاجیدلیگانی در جریان صحن علنی سهشنبه مجلس شورای اسلامی گفت: یکی از بندهای برجام آن الزامات که گفته تضمینهای قوی و کافی برای جلوگیری از تخلف طرفهای مقابل تدارک شود که ازجمله آن اعلام کتبی رئیسجمهوری آمریکا و اتحادیه اروپا مبنی بر لغو تحریمها است، این اجرا نشده است. حال سوال این است که چرا این مهم اجرایی نشده است؟
در بند دوم بیان شده که اگر نقض برجام صورت بگیرد، بایستی بند 3 قانون اقدام متقابل اجرایی شود. براساس این بند؛ بعد از اینکه دولت مسائل مربوط به برجام را رصد کند و اقدامات متقابل را در جهت احقاق حقوق ملت ایران انجام دهد و همکاری داوطلبانه را متوقف کند و توسعه سریع برنامه هستهای صلح آمیز جمهوری اسلامی را سامان دهد، بهطوری که ظرف مدت 2سال ظرفیت غنیسازی کشور به 391 سو افزایش یابد، متاسفانه این مهم انجام نشده است. نماینده شاهینشهر خاطرنشان کرد: بیش از 02 بار آمریکا نقض برجام کرده است، اکنون با خروج آمریکا از برجام نقض فاحش انجام شده است و متاسفانه مردم ما از امتیازی در توافق با آمریکا برخوردار نشدند و ما باید به قانون پایبند بوده و آن را اجرا کنیم؛ اگر قانون را اجرا کنیم، مشکلات کشور حل خواهد شد، زیرا اکنون آمریکا به دنبال فشار به ملت ایران است.
علی مطهری که برای ساعاتی اداره جلسه را بر عهده داشت، در واکنش به اخطار حاجی دلیگانی گفت: در همان قانون اقدام متقابل خیلی از مسائل به شورای عالی امنیت ملی ارجاع شده و این شورا نیز هیأت نظارت بر اجرای برجام را تعیین کرده است و همه تصمیمات توسط این هیأت گرفته میشود.
ضمن اینکه با توجه به رفتار طرف مقابل و با قوانین موجود و رهنمودهای مقام معظم رهبری، هیأت مذکور تصمیمگیرنده خواهد بود. مطهری با بیان اینکه باید بدانیم همه این موارد در حوزه برجام را با هم ببینیم، اظهار کرد: این قانون به اضافه اختیارات شورای امنیت ملی، مرجع تصمیمگیر هیأت نظارت بر اجرای برجام است؛ از این رو باید با تدبیر تصمیمگیری شود. امضا گرفتن از ترامپ موضوع خوبی بود اما زورشان نرسیده و ما نیز نمیتوانیم بگوییم؛ اما اکنون همه ما به دنبال منافع انقلاب و نظام بوده و میخواهیم بهترین تصمیم را بگیریم، از این رو نباید کاری کنیم که نتیجه معکوس عاید ما شود.
زمان یقهگیریهای جناحی نیست
اسحاق جهانگیری معاون اول رئیسجمهوری نیز در آیین افتتاح خط تولید سلول انسانی شرکت سلتک فارمد با اشاره به قرار گرفتن کشور در شرایط جدید گفت: بههرحال کشورمان در یک شرایط جدیدی قرار گرفته است و واقعیت این است که در دوران 40سال گذشته جمهوری اسلامی ایران انواع و اقسام دوران را ازجمله دوران تحریم آمریکا، دوران تحریم اروپا و آمریکا بهطور همزمان و دوران تحریم و صدور قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل را پشت سر گذاشته است. جهانگیری با اشاره به تصمیمگیری اخیر دولت آمریکا مبنی بر خروج برجام گفت: این اقدام ترامپ ازجمله کارهای عجیب و غریب او است که قبل از خروج از برجام اقدام به انتقال سفارت به بیتالمقدس کرد. وی افزود: اینکه با سایر کشورهای حاضر در توافق برجام به چه نتیجهای میرسیم را با روش و راه خود ادامه خواهیم داد اما ملت ایران بدانند دولت کمزحمتترین راه را در این شرایط باز خواهد کرد. جهانگیری با تأکید بر اینکه بهطور قطع آمریکاییها نسبت به توانمندیهای ایران و قدرت مردم ایران آگاه نیستند و نمیدانند که این توانمندیها بسیار بیشتر از آنچه فکر میکنند است،گفت: متاسفانه جوی در کشور پیش آمده و همه عادت کردهایم مشکلات را با بزرگنمایی مطرح کنیم و در بیان توانمندیها کوچکنمایی داشته باشیم. وی افزود: به محض اینکه درباره مشکلات کشور صحبت میکنیم وضع مردم را بسیار بد عنوان میکنیم اما در هر دو حالت اغراق داریم هم در ارایه بیان مشکلات بزرگنمایی میکنیم و هم در توانمندیها کوچکنمایی داریم. وی با تأکید بر اینکه با وحدت و انسجام میتوانیم بیگانگان را به زانو در بیاوریم گفت: این یک شعار نیست و باید سیاست تمام مدیران و مردم کشورمان باشد. معاون اول رئیسجمهوری با تأکید بر اینکه امروز زمان یقهگیریهای جناحی نیست تأکید کرد: تمام جریانها و جناحها باید یک صدایی را در مقابل دشمنانمان به نمایش بگذارند هر چند اختلاف سلیقههایی وجود دارد اما با یکدیگر دشمن نیستم و وقت آن رسیده که اختلاف سلایق را کنار بگذاریم.
صدور بیانیه نشاندهنده مقابله است
یک عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره هجمهها به دولت گفت: صدور بیانیه نشاندهنده نوعی مقابله است و در شرایط فعلی مقابله با دولت یا تضعیف شخص آقای رئیسجمهوری شرط عقل و انصاف نیست؛ ضمن اینکه به هر حال حکایت از این دارد که هنوز عدهای در حال و هوای دوران انتخابات هستند و منویات انتخاباتی خودشان را هرازچندگاهی یک بار در قالبی بروز میدهند. مجید انصاری با تأکید بر اینکه برجام باید در جهت منافع انقلاب اسلامی و ملت ایران ارزیابی شود، گفت: ما به دوران مذاکرات برگشتهایم که همزمان با حضور آقای دکتر ظریف و تیم مذاکرهکننده هستهای در ژنو و صحنه کارزار مبارزات دیپلماتیک، دلواپسان علیه آنها اعلامیه صادر میکردند و از تریبونها میخواندند. امروز هم درست در شرایطی که آقای ظریف و دستگاه دیپلماسی کشور دارند برای جلوگیری از تحقق توطئه آمریکا و حفظ برجام مشغول مبارزه و در حال مسافرت به روسیه و کشورهای اروپایی هستند، این نوع برخورد و اعلام موضع درواقع تضعیف دولت و تضعیف دستگاه دیپلماسی کشور است. اگر قرار به عذرخواهی در کشور برای اقدامات نسنجیده باشد، دیگران خیلی اولی هستند که با حمایتشان از دولت گذشته و مواضع افراطی و اقدامات نسنجیده کار را به اینجا رساندند. آنها باید از ملت ایران عذرخواهی کنند؛ کسانی که به نوعی به تحمیل تحریمهای دوازده سال گذشته به مردم کمک کردند. وی در پاسخ به این سوال که بهترین راهی که آیتالله جنتی میتوانست انتقادات خود را نسبت به برجام و خروج آمریکا از برجام مطرح کند چه بود، گفت: اولا آقای جنتی در این بیانیه راهکاری ارایه نکردهاند و همان مسائل کلی که مقام معظم رهبری خطوط آن را ترسیم کردند و دولت هم با تمام توان دارد اقدام میکند را بیان کردند. ثانیا فاصله بین دفتر آقای جنتی با دفتر آقای رئیسجمهوری فکر میکنم کمتر از صد متر یا دویست متر باشد و تلفن سیاسی هم دَمِ دستشان است و خیلی راحت میتوانند نظرات خودشان را با آقای رئیسجمهوری در میان بگذارند. صدور بیانیه نشاندهنده نوعی مقابله است و در شرایط فعلی مقابله با دولت یا تضعیف شخص آقای رئیسجمهوری شرط عقل و
انصاف نیست.
بیش از هر زمانی به اتحاد و انسجام نیاز داریم
مرتضی حاجی، فعال سیاسی اصلاحطلب در واکنش به مخالفتهای داخلی بعد از خروج آمریکا از برجام گفت: نباید برخی با ادبیاتی با اروپاییها صحبت کنند که آنها را بترسانند و موضع آنها را بهتدریج به موضعی مانند موضع ترامپ یا پیروی از او تبدیل کنند؛ این اتفاق به نفع منافع ملی نیست. مرتضی حاجی، فعال سیاسی اصلاحطلب در گفتوگو با «اعتمادآنلاین» میگوید: موافق و مخالف در همه جوامع وجود دارد اما رأیدهندگان به روحانی درواقع اکثریتی هستند که به برنامههای او رأی دادهاند و بر همین اساس اقلیت باید نظر این اکثریت را محترم شمارند. وی در پاسخ به اینکه مخالفان داخلی فشارهای خود را نسبت به گذشته بیشتر کردهاند و حتی با وجود صحبتهای مقام معظم رهبری برجام را شکستخورده میدانند، گفت: از این بداخلاقیها در سالهای پیش هم داشتهایم، پیش از این هم بوده که رقیب به جای رقابت منطقی و جوانمردانه تلاش میکند نقاط ضعف را بگیرد، بزرگ کند و نقاط قوت را نادیده بگیرد و به این ترتیب تلاش کند تا پایگاه مردمی دولت را در افکار عمومی ضعیف کند. اگر بخواهیم به این موضوعات خوشبینانه نگاه کنیم، رقابت سیاسی است و اگر بدبینانه بنگریم همراهی با ترامپ، اسراییل و عربستان و ... است. نه اینکه از آنها خط بگیرند بلکه یک نوع نگاه مشترک را میتوان از این موارد برداشت کرد. در صورتی که بیش از هر زمانی به اتحاد و انسجام نیاز داریم و باید دستگاه اجرایی و دیپلماسی کشور را مورد حمایت قرار دهیم که در عرصههای بینالمللی مشخص باشد از پشتوانه همه مردم برخوردار است. وی با اشاره به اینکه اقداماتی که در تقابل با دولت صورت میگیرد چه تبعاتی برای جامعه دارد، بیان کرد: دولت برآیند رأی مردم و رئیسجمهوری برگزیده مردم است و علیالقاعده مردم براساس برنامهای که او در دوره انتخابات اعلام کرده، او را پذیرفتهاند و رأیی که دادهاند به تعبیری رأی به برنامههاست نه به شخص، اگر هر کس مستقل از تصمیم دولت عمل کند، سنگ روی سنگ بند نمیشود. دولت چیزی جدای از ملت نیست و نباید چنین تلقیای داشته باشیم. دولت برآمده از ملت و محصول رأی ملت است و درست است که تصمیمگیرنده است، اما این ملت است که تصمیمسازی میکند.