شهروند| طرح پيشنهادي اختصاص بودجه برای زنان در جلسه شورای شهر تهران رأي نياورد آن هم در شرايطي كه يكي از اعضاي شوراي شهر تهران معتقد است توجه به نيازهاي زنان، كودكان و سالمندان در شهر تهران در لايحه بودجه 97 ديده نشده و در بودجه شهرداري مثل سالهاي قبل كليگويي
شده است.
ديروز اعضاي شورا در دو نوبت صبح و عصر بررسي لايحه بودجه سال 97 شهرداري تهران را در دستور كار داشتند؛ جلسهاي كه در آن 29 تبصره بودجه 97 شهرداري بررسي و تصويب شد. اين لايحه هيچ تغييري در رديفهاي بودجهاي شهرداري تهران جز افزايش 180میلیارد توماني از بودجه شهرداری به حملونقل نداشت. در انتهاي اين جلسه البته زهرا نژادبهرام پیشنهاد داد که 0.25درصد از محل بودجه جاری مناطق 22گانه برای حل مشکلات زنان ازجمله حل مشکل فضاهای بیدفاع، ارتقای تابآوری زنان و ديگر مسايل آنان اختصاص یابد اما اعضای شورای شهر به این پيشنهاد رأی ندادند.
يکی دیگر از تبصرههای مورد بحث اعضای شورای شهر تبصره 5 بود که در آن به شهرداری اجازه داده میشد به موسسات عمومی و عامالمنفعه تا سقف دومیلیارد ریال در هرسال و به اشخاص و موسسات خصوصی تا سقف 200میلیون ریال و برای اشخاص حقیقی تا سقف 500میلیون ریال در هرسال کمک کند که این تبصره مورد بحث اعضای شورای شهر قرار گرفت. در ابتدای این بحث ناهید خداکرمی پیشنهاد داد که با توجه به مشکلات بودجهای شهرداری تهران، این تبصره کلا حذف شود که بهاره آروین خطاب به خداکرمی گفت: «مبلغ فقط 45میلیارد تومان است.» این مسأله موجب شد که ناهید خداکرمی بگوید اعداد در شهرداری کوچک است اما من که در دانشگاه کار میکنم میدانم که با این 45میلیارد تومان چه کارها که نمیشود کرد و آیا درست است شهرداری روزی 300میلیارد تومان جریمه پرداخت نکردن دیون به بانک شهر را واریز کند اما از سویی دیگر این کمکها را نیز به موسسات بدهد؟ من موافق آن هستم که این تبصره به کل حذف شود.» درنهایت با رأی اکثریت آراء کاهش 25درصدی کمک شهرداری به موسسات عمومی، عامالمنفعه، خصوصی و حقیقی تصویب شد. اعضا همچنين به كليات بودجه پيشنهادی سال٩٧ شهرداری در حوزه سقف ماموريتها و هزينهها رأی ندادند.
البته در ابتداي جلسه ديروز محسنهاشمی، رئيس شورا هم از عملکرد اعضا در جریان بررسی بودجه گلایه کرد: «برخلاف اظهارات دوشنبه در کمیسیون تلفیق، اعضای شورا بازی را بهم زدند و ١١ساعت زحمت کمیسیون تلفیق بهم زده شد. همه اعضا برخلاف جلسه تلفیق حرف زدند.»
مردم موافق افزايش بودجهها در حوزه زنان
عصر دوشنبه هم در نشست بررسي بودجه 97 شهرداري از منظر شهروندان با حضور الهام فخاري، عضو شوراي شهر تهران و نمايندگاني از سازمانهاي مردمنهاد در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. فخاري در اين نشست درباره نظرسنجي كه از طريق شبكههاي اجتماعي در اين باره انجام داده است، گفت: «در يك شهر زماني تغييرات مثبت اتفاق ميافتد كه همه افراد جامعه ازجمله زنان، كودكان و سالمندان ديده شوند آن هم در شرايطي كه مديريت شهري و دولت در انتخابات وامدار زنان هستند. بنابراين ما بايد در شهر اقداماتي انجام دهيم كه امنيت زنان بيشتر شود. امنيت به حوزههاي انتظامي مربوط نيست و يك مفهوم روانشناختي،اجتماعي، فيزيكي و محيطي است.» او درباره نتيجه سوالات پرسيده شده از مردم گفت كه در مقابل اين شش سوال نتايج جالبي به دست آمد ازجمله اينكه 88درصد شركتكنندگان اعلام كردند كه زنان در شهر تهران احساس امنيت نميكنند: « حدود 3هزار و215 نفر در تویيتر به سوال اول درباره زنان جواب دادند. اينها بيشترين شركتكنندگان بودند كه نشاندهنده اهميت موضوع است. سوال دوم درباره حوزه سلامت روان بود كه 87درصد از شركتكنندگان كه 1000 نفر بودند گفتند كه حوزه سلامت روان نياز به رديف بودجه دارد كه اصلا به آن پرداخته نشده است.» دو سوال ديگري که الهام فخاري در تویيتر مطرح كرده بود درباره در نظر گرفتن بودجه براي شادي و در نظرگرفتن مكاني مناسب براي دستفروشان بود: «بيشتر بودجهاي كه در شهر هزينه ميشود براي مناسبتهاي غم و سوگواري است و دركل اتمسفر شادي در جامعه وجود ندارد بنابراين از مردم درباره تغيير رويه بودجهها به سمت شادي سوال پرسيده شد كه باز هم 1000 نفر در آن شركت كردند و 87درصد آنها موافق بودند. همچنين 1200 نفر براي پاسخ به سوال بعدي شركت كرده بودند و 96درصد از اين افرد شركتكننده اعلام كردند كه با درنظر گرفتن مكاني مناسب براي دستفروشان در تهران موافق هستند.» او دو سوال آخر را به بحث توجه به پيادهها و عدالت بين سواره و پيادهها و توجه به مفهوم شهر دوستدار كودك اختصاص داده بود كه از آن هم پاسخهاي جالبي به دست آورد: «در بودجه 97 مجموعه سرمايهگذاريهاي مديريت شهري براي تسريع حركت خودروها و درواقع سوارههاست كه ميزان آن حدود 250 برابر بودجه تسريع حركت پيادهها، دوچرخهسواران و توانيابهاست. مفهوم سوال اين بود كه آيا با سوق يافتن بودجه براي تسريع حركت پيادهها و دوچرخهسواري موافقيد كه 92درصد اعلام موافقت كردند..»
رئيس شورايعالي استانها درباره سوال آخر كه در ارتباط با كودكان است هم اينطور توضيح داد:
« در دورههاي گذشته مصوبه شهر دوستدار كودك در شورا به تصويب رسيد و قرار بر اين بود كه مقدماتي براي آن آماده شود اما نكته قابل تامل اين است كه در لايحه بودجهسال 97 شهرداري تهران بودجه مشخصي وجود ندارد و هيچ برنامهاي هم در اين زمينه لحاظ نشده است. موضوع كودك تنها در ذيل برنامه حمايت از خانواده به شكل طرحهاي اجتماعي و فرهنگي كودكان آمده است كه تنها 10ميليارد ريال پيشبيني شده است در شرايطي كه ممكن است در نهايت فعاليتي تعريف شود كه هيچ ربطي به شهر دوستدار كودك نداشته باشد. بنابراين در اين سوال از مردم پرسيديم كه آيا اين مبلغ 10 ميلياردی كافي است كه 86درصد گفتند كم است. شركتكنندگان اين سوال نصف شركتكنندگان بقيه سوالها بودند كه اين موضوع نشان ميدهد بحث كودكان هنوز هم در ميان افراد جامعه موضوعي فانتزي است و اولويتي براي آنان ندارد چون اساسا الگوي شهر دوستدار كودك براي مردم روشن نشده است.» فخاري درباره موضوع زنان و كودكان توضيح ديگري هم داشت: « موضوع كودكان در بودجه 97 هم ذيل بودجههاي نهاد خانواده پيشبيني شده است دقيقا مثل همان تعريفي كه از زن در جامعه وجود دارد و او را همسر يا مادر ميدانند. گويا اگر او همسر يا مادر نباشد جايگاهي در حيات شهري ندارد و كاملا ناديده
گرفته ميشود.»
توجه به سلامت روان
در بودجه 97 اولويت نبوده است
اميرحسين جلالي، عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي ايران هم در اين نشست از منظر نياز به افزايش آگاهيها درباره سلامت روان حرفهايي داشت. او معتقد است كساني كه بودجه تهران را تنظيم كردند پرداختن به سلامت روان جزو اولويتها نبوده است اما با توجه به آمارهاي سلامت روان در جامعه پرداختن به آن، يكي از اولويتهاست: «آمار اختلالات رواني در تهران در سال 78 حدود 22درصد بود كه اين عدد برايسال 94 به 31درصد رسيد كه 34درصد براي زنان و 26درصد هم براي آقايان بوده است ضمن اينكه هر چه به مناطق شهرنشينتر نزديك شويم اين عدد افزايش مييابد. از سوي ديگر هم در برخي گروهها مثل مطلقهها، افراد بيكار يا فارغالتحصيلان آمار اختلالات رواني به مراتب بيشتر است.»
او براساس شواهد علمي معتقد است كه وضعيت مناسبي براي بهزيستي رواني در تهران و خيلي از شهرهاي كشور وجود ندارد: «كشوري كه در 40سال انقلاب،جنگ، تحولات اجتماعي مختلف و تحريمها را تجربه كرده است همين كه دچار فروپاشي نشده است بايد آن را به فال نيك بگيريم چون با توجه به معادلات روي كاغذ، انتظار بدتري بايد از آن داشته باشيم. البته آمارها در مقايسه با آمارهاي جهاني و ساير كلانشهرها خيلي بدتر نيست اما بههرحال رقم بالايي است آن هم در شرايطي كه هر قدر سلامت روان پايينتر باشد بهرهوري هم پايينتر است.» به گفته اين استاد دانشگاه بيشتر عوامل اجتماعي و محيطي مولد آسيب به سلامت روان است: «وقتي اختلالهاي مختلف را در تهران فهرست ميكنيم اختلالات «جسمانيسازي» و «اضطراب» نسبت به افسردگي زنان بيشتر است. اين دو اختلال زماني اتفاق ميافتد كه مشكل يا مسألهاي شرايط كلاميسازي پيدا نكند و در اين صورت افراد از نظر رواني تمايل پيدا ميكنند توسط زبان بدن مشكلات را بيان كنند يا اينكه به شكل تنشي دچار اضطراب ميشوند.»
جلالي اين دو اختلال را در ميان تهرانيها بيشتر از شهرهاي ديگر دانست: «در تهران 14 ونيمدرصد از بار بيماريها بر دوش بيماريهاي رواني است كه بر اثر صدمات غير عمدي ايجاد ميشود اين در حالي است كه مدام پرسيده ميشود كه مردم تهران چرا عصباني و پرخاشگرند؟ پاسخ اين است كه عوامل بيروني، تشديدكننده اين وضعيت است. ما در تهران، در شرايطي زندگي ميكنيم كه پر از احساس تهديد است از آلودگي هوا و آلودگي صوتي، ترافيك، نابرابري و مقررات پيشبيني نشده. ضمن اينكه انواع خشونتها عليه زنان، سالمندان و كودكان هم وجود دارد كه در رفتوآمد هستند. مردم با تمام اين تهديدها در حالت گوش به زنگ قرار گرفتهاند، انسان در اين شرايط هم شكاك ميشود و هم در برابر اندك تحريكي واكنش تند و پرخاشگرانهتري از خود نشان ميدهد.» عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي ايران در هر حال معتقد است كه به مداخلات رواني در تهران اهميتي داده نميشود و طبق مطالعات 50درصد مردم سواد سلامت روان پاييني دارند در حالي كه مداخلات ميتواند تا حدي مشكل را حل كند: «شهرداري ميتواند در افزايش سواد سلامت مردم جامعه نقش داشته باشد ضمن اينكه همكاريهاي ميانبخشي در شهر تهران بسيار كمتر از شهرهاي خيلي كوچك است. طرحها حتما بايد پيوست سلامت رواني و اجتماعي داشته باشد و در سالهاي گذشته نبود اين پيوستها باعث شد تا مثلا اتوبان امام علي ساخته شود اما زنان در كنار اين اتوبان اعلام كنند كه احساس ناامني ميكنند. يعني اين همه هزينه ميشود خانهها خراب ميشود براي اجراي طرحي كه امنيت زنان را پايين ميآورد.»
زهرا مالكي، فعال حوزه زنان ديگر شركتكننده اين نشست درباره تجربه خود براي اجراي برنامه كاهش خشونت عليه زنان در دو منطقه تهران با همكاري شهرداري توضيحاتي داد: «زنان اغلب در بسياري موارد كه مورد خشونت خياباني قرار ميگيرند به پليس مراجعه نميكنند و مشاهدات نشان ميدهد كه 52درصد آنان به دليل كاغذبازي و گرفتاريهاي ديگر تمايلي به مراجعه به پليس ندارند. ضمن اينكه در نخستین واكنش از سوي پليس، زنان مقصر جلوه داده ميشوند. در اين نشست زنان موضوع لزوم پيشبيني كيوسكهاي پليس براي پيشگيري از بروز خشونتهاي منفي مطرح شد.»