مهلت تعیین‌شده برای توافق بر سر لایحه بودجه آمریکا به سر آمد و نمایندگان دو حزب دموکرات و جمهوریخواه نتوانستند به توافقی برسند که باعث تأمین بودجه موقت دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا شود.
جمهوریخواهان کنترل کاخ سفید، مجلس سنا و مجلس نمایندگان را در اختیار دارند. با این حال اما اختلافات سناتورهای دو حزب جمهوریخواه و دموکرات مانع از رسیدن به یک توافق شد. حالا روند تعطیلی نهادهای دولت فدرال آغاز شده است. جالب اینجاست که دولت ترامپ دقیقا در نخستین سالروز تاسیس‌اش، یعنی ۲۰ ژانویه، با تعطیلی روبه‌رو شد.
صبح روز شنبه دونالد ترامپ با اشاره به این خبر در تويیتی نوشت: «این نخستین سالروز ریاست‌جمهوری من است و دموکرات‌ها می‌خواستند هدیه زیبایی را بابت این روز به من بدهند.»
این وضع نتیجه به بن‌بست رسیدن مذاکرات نمایندگان کنگره بر سر تصویب لوایحی چون تمدید اقامت افرادی است که در کودکی به طور غیرقانونی به آمریکا آورده شده‌اند؛ داکا، لایحه‌ای که دموکرات‌ها می‌گویند پیش از تصویب هر بودجه موقتی برای دولت باید تکلیف آن روشن شود اما دونالد ترامپ گفته حاضر نیست بر سر این لایحه معامله کند.
کاخ سفید حزب دموکرات را به گروگان‌گرفتن شهروندان آمریکا متهم کرده است. سخنگوی کاخ سفید گفته: «ما با دموکرات‌ها بر سر مهاجران غیرقانونی مذاکره نخواهیم کرد.»
در مقابل چاک شومر، رهبر دموکرات‌ها در مجلس سنا ترامپ را مقصر دانسته است.
روز پنجشنبه پل رایان، رئیس مجلس نمایندگان و برجسته‌ترین چهره حزب جمهوریخواه با حضور در برابر خبرنگاران از دموکرات‌ها به علت «گروکشی» بر سر بودجه دولت بشدت انتقاد کرد و گفت: «آنها بودجه ارتش را در ازای تصویب لایحه دیگری که هیچ ربطی به نیروهای مسلح ندارد، گرو گرفته‌اند.»
همزمان دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری، در یک رشته توییت گفته بود، حاضر نیست در ازای دریافت بودجه موقتی که مخارج دولت را فقط برای یک ماه دیگر تضمین می‌کند به لایحه اصلاح قانون داکا تن دهد.
مهم‌ترین اختلاف میان دو طرف، درخواست‌های حزب دموکرات در ارتباط با 700هزار مهاجر بی‌مدرک است که هنگام ورود به آمریکا کودک بودند. در زمان ریاست‌جمهوری آقای اوباما، در برنامه‌ای (داکا) مجوز اقامت موقتی به آنها داده شد.
ترامپ اول ماه سپتامبر گذشته اعلام کرد قصد دارد به برنامه «داکا» پایان دهد و از کنگره خواست ظرف 6 ماه برنامه جایگزینی برای داکا ارایه دهند. آن مهلت 6 ماهه به سر آمد و دموکرات‌ها گفتند تنها در صورتی با بودجه موقت دولت موافقت خواهند کرد که طرح مورد حمایت آنها برای اصلاح داکا هم همزمان با بودجه تصویب شود.
ترامپ از کنگره خواهان برنامه‌ای جایگزین شده است. جمهوریخواهان و ترامپ خواهان کسب امتیازاتی از دموکرات‌ها در این مورد هستند اما تا کنون موفق نبوده‌اند؛ دموکرات‌ها خواهان آن هستند که این طرح دایمی شود.
دموکرات‌ها می‌گویند نگه‌داشتن لایحه بودجه تنها برگ برنده آنها برای چانه‌زنی با جمهوریخواهان بر سر داکا و بیمه کودکان است؛ مشکلاتی که مستقیما به موضوعاتی چون مهاجرت و گسترش خدمات عمومی دولت فدرال مرتبط می‌شود و جمهوریخواهان به طور سنتی با آنها مخالفند.
علاوه بر داکا، در لایحه بودجه ارایه‌شده منابع مالی برای ادامه طرح بیمه کودکان خانواده‌های کم‌درآمد برای 6 سال آینده هم مورد توجه قرار گرفته بود. این طرح که به «چیپ» شهرت یافته به دولت‌های ایالتی اجازه می‌دهد كه با استفاده از بودجه فدرال پوشش بیمه درمانی برای کودکان خانواده‌های کم‌درآمد فراهم شود.
دولت ترامپ که برچیدن طرح بیمه همگانی باراک اوباما را یکی از اصلی‌ترین اولویت‌های خود معرفی کرده است در یک‌سال گذشته بارها از حذف کامل یا بخش‌های مهم آن سخن گفته و در لایحه اصلاحات مالیاتی که دسامبر گذشته به تصویب رسید هم بخش‌هایی در این رابطه گنجانده شده بود.
به همین علت، اکنون دموکرات‌ها و بخش مهمی از جمهوریخواهان در مجالس نمایندگان و سنای آمریکا می‌خواهند با تصویب بودجه 6 ساله برای این طرح، خیال رأی‌دهندگان در حوزه‌های انتخاباتی خود را راحت کنند و به آنها در آستانه انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره تضمین دهند که بیمه کودکان فقیر دست‌کم برای 6سال آینده قطع نخواهد شد.
حالا به دلیل این اختلافات میان جمهوریخواهان و دموکرات‌ها، توافقی برای بودجه حاصل نشد و به این ترتیب، دیروز، 20 ژانویه روند تعطیلی نهادهای فدرال آغاز شد و تنها سازمان‌ها و نهادهای خاصی مانند مراکز تأمین امنیت، درمانگاه‌ها، ارایه‌دهندگان خدمات ترافیک هوایی و حمل‌ونقل عمومی و ادارات پست به فعالیت خود ادامه خواهند داد.
علاوه بر آن، پرداخت دستمزد به نظامیان آمریکا تا زمان تصویب بودجه متوقف و بخش‌هایی از خدمات درمانی دولتی به بیماران بستری‌شده هم دچار اختلال خواهد شد. با تعطیلی بخش‌هایی از وزارت خارجه آمریکا، صدور ویزا و گذرنامه هم به تأخیر خواهد افتاد. با توجه به تعطیلی روزهای شنبه و یکشنبه، تعطیلی دولت فدرال از روز دوشنبه احساس خواهد شد که کارمندان نهادهای دولتی باید به سر کار برگردند. آخرین‌بار دولت آمریکا در سال ۲۰۱۳ در زمان ریاست‌جمهوری باراک اوباما به مدت ۱۶ روز تعطیل شد.
به گفته مقامات دولتی آمریکا، توقف فعالیت شماری از نهادهای دولتی به دلیل تأمین نشدن منابع مالی، حدود هشتصد‌هزار تن از کارکنان این نهادها را مجبور کرده است مرخصی بدون حقوق بگیرند یا بدون توقع دستمزد، در محل کار خود حاضر شوند.
در حالی که تداوم بحران سیاسی کنونی باعث بروز تبعات نگران‌کننده برای اقتصاد ملی آمریکا و اقتصاد جهانی خواهد شد، اکثر دست‌اندرکاران بازارهای مالی معتقدند که این بحران به‌زودی مرتفع خواهد شد.
برخی از تحلیلگران گفته‌اند که با توجه به اختلاف عمیق بین دولت و جناح جمهوریخواه در کنگره، بعید نیست که بحران سیاسی کنونی بیش از چند روز ادامه یابد. در مقابل، این نظر هم مطرح شده است که اختلاف دو طرف به زودی و احتمالا با کوتاه آمدن جناح حزب جمهوریخواه در کنگره از مواضع خود، فیصله خواهد یافت.
براساس این نظر، از یک‌سو افکار عمومی آمریکایی‌ها عمدتا حزب جمهوریخواه را مسئول بروز بحران کنونی می‌داند و در نتیجه، جمهوریخواهان برای حفظ وجهه عمومی خود باید به نحوی به این بحران پایان دهند. از سوی دیگر، انتظار می‌رود موسسات تجاری، مالی و سرمایه‌گذاران آمریکایی که معمولا حامی حزب جمهوریخواه هستند، به دلیل نگرانی از آثار پیش‌بینی‌نشده بحران کنونی، حزب را تحت فشار بگذارند تا به مصالحه بر سر مواضع خود روی آورد.